Nhằm tạo điều kiện cho cán bộ, hội viên nông dân trên địa bàn thành phố Cần Thơ nghiên cứu, học tập quán triệt và tuyên truyền trong hệ thống Hội về quá trình hình thành và phát triển Hội Nông dân (HND) tỉnh Cần Thơ cho đến nay, Ban biên tập trích từ Quyển Lịch sử Phong trào nông dân và HND tỉnh Cần Thơ, giai đoạn 1930 – 2008 và cập nhật thông tin từ những kết quả các kỳ Đại hội đại biểu HND lần thứ nhất đến Đại hội đại biểu lần thứ IX, nhiệm kỳ 2018 – 2023, cụ thể:
1. Đại hội đại biểu HND tỉnh Hậu Giang lần thứ I được diễn ra từ ngày 24 đến ngày 25/8/1978, tại Cung Thiếu nhi thành phố Cần Thơ.
Đại hội đã bầu Ban Chấp hành HND giải phóng tỉnh Hậu Giang lần thứ I, nhiệm kỳ 1978 – 1983 do đồng chí Bùi Duy Phấn (Chín Khánh) làm Thư ký, đồng chí Nguyễn Hoàng Khiết (Hai Thao) làm Phó Thư ký và các ủy viên Thường vụ: Trần Văn Năng (Ba Cửu), Nguyễn Văn Phó (Ba Sơn), Lê Ngọc Thanh, Nguyễn Văn Mẹo (Hai Mẹo). Thực hiện Chỉ thị 78-CT/TW ngày 27/9/1979 của Trung ương Đảng đổi tên thành Hội Liên hiệp Nông dân tập thể (thống nhất trong cả nước), nên đổi tên thành Hội Liên hiệp Nông dân tập thể Việt Nam tỉnh Hậu Giang.
2. Đại hội đại biểu Hội Liên hiệp Nông dân tập thể Việt Nam tỉnh Hậu Giang lần thứ II diễn ra từ ngày 01 đến ngày 02/11/1983. Về dự Đại hội có 424 đại biểu chính thức đại diện cho 250.000 hội viên và toàn thể nông dân tỉnh Hậu Giang. Đại hội đã bầu ra Ban Chấp hành Hội Liên hiệp Nông dân tập thể Việt Nam tỉnh Hậu Giang lần thứ II, nhiệm kỳ 1983 – 1987 gồm 29 đồng chí, trong đó Ban Thường vụ 7 đồng chí do đồng chí Trần Thị Hường (Bảy Tiến) làm Chủ tịch và các Phó Chủ tịch: đồng chí Nguyễn Hoàng Khiết, Nguyễn Văn Mẹo, Bùi Đồng Khởi.
3. Đại hội đại biểu Hội Liên hiệp Nông dân tập thể Việt Nam tỉnh Hậu Giang lần thứ III, nhiệm kỳ 1987 – 1990 tổ chức từ ngày 12 và 13/8/1987, tại hội trường Tỉnh ủy. Về dự Đại hội có 312 đại biểu chính thức đại diện cho trên 500.000 hội viên về dự Đại hội. Đại hội bầu ra Ban Chấp hành Hội Liên hiệp Nông dân tập thể Việt Nam tỉnh Hậu Giang nhiệm kỳ III gồm 33 đồng chí, trong đó có 9 đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ, đồng chí Trần Thị Hường (Bảy Tiến) được bầu làm Chủ tịch và 3 đồng chí Phó Chủ tịch: Nguyễn Hồng Ân, Trần Tấn Thịnh, Dương Vĩnh Hùng. Bầu đại biểu đi dự Đại hội đại biểu toàn quốc HND tập thể Trung ương lần thứ nhất tại thủ đô Hà Nội, gồm 19 đồng chí.
4. Tại kỳ họp thứ 10 Quốc hội (khóa VIII), quyết định chia tách tỉnh Hậu Giang thành hai tỉnh Cần Thơ và tỉnh Sóc Trăng. Ngày 22/01/1992 Tỉnh ủy Hậu Giang ra Nghị quyết số 15/NQ/TU chỉ đạo thực hiện Quyết định của Quốc hội chia tỉnh Hậu Giang thành hai tỉnh và ngày 01/4/1992 hai tỉnh chính thức đi vào hoạt động.
Đại hội HND Việt Nam tỉnh Cần Thơ lần thứ IV, nhiệm kỳ 1992 – 1998, được diễn ra từ ngày 4 đến 5/10/1992, tại hội trường Tỉnh ủy. Về dự Đại hội có 137/144 đại biểu chính thức, đại diện cho hơn 74.000 hội viên và trên 700.000 nông dân lao động trong tỉnh. Đại hội bầu Ban Chấp hành nhiệm kỳ IV (1992 – 1998) gồm 20 đồng chí, đồng chí Tô Văn Tiên được bầu giữ chức Chủ tịch, đồng chí Dương Vĩnh Hùng làm Phó Chủ tịch, các ủy viên Ban Thường vụ gồm: Trương Văn Thanh, Phạm Thanh Hùng, Trịnh Kim Liên, Trần Thị Kim Một, Nguyễn Sơn Tùng. Đại hội bầu đoàn đại biểu đi dự Đại hội đại biểu HND Việt Nam toàn quốc lần thứ II gồm 9 đồng chí, do đồng chí Dương Vĩnh Hùng làm Trưởng đoàn. Sau Đại hội, đồng chí Tô Văn Tiên chuyển sang công tác khác, đồng chí Dương Vĩnh Hùng được bầu bổ sung giữ chức vụ Chủ tịch HND tỉnh Cần Thơ.
5. Thực hiện chỉ đạo của HND Việt Nam, Đại hội đại biểu HND Việt Nam tỉnh Cần Thơ lần thứ V tổ chức trọng thể từ ngày 11 đến ngày 12/8/1998, tại Hội trường Tỉnh ủy. Về dự Đại hội có 194 đại biểu, đại diện cho hơn 134.000 hội viên.
Đại hội nhiệm kỳ V (1998 – 2003) bầu Ban Chấp hành gồm 33 đồng chí (trong đó có 11 đồng chí Ban Thường vụ tỉnh Hội), đồng chí Dương Vĩnh Hùng được bầu giữ chức vụ Chủ tịch, 03 đồng chí Phó Chủ tịch là: Trần Thị Kim Một, Trương Văn Thanh, Trịnh Kim Liên và 7 đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ: Châu Minh Tiến, Nguyễn Thanh Sơn, Huỳnh Việt Hồng, Hồ Hoàng Diệu, Nguyễn Sơn Tùng, Nguyễn Văn Ngẫu, Nguyễn Ngọc Phượng. Đến năm 2001 đồng chí Dương Vĩnh Hùng từ trần, đồng chí Trần Văn Sào được Tỉnh ủy điều động làm Chủ tịch HND Việt Nam tỉnh Cần Thơ.
6. Đại hội đại biểu HND tỉnh Cần Thơ lần thứ VI, nhiệm kỳ 2003 – 2008 tiến hành trong hai ngày 25 và 26/6/2003, tại hội trường Tỉnh ủy Cần Thơ. Đại hội đón tiếp đồng chí Nguyễn Đức Triều – Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chủ tịch Ban Chấp hành Trung ương HND Việt Nam và các đồng chí trong Ban Thường vụ, Ban Chấp hành và chuyên viên của Trung ương Hội đến dự và chỉ đạo Đại hội.
Về dự Đại hội có 220 đại biểu chính thức đại diện cho hơn 150.000 hội viên nông dân trên địa bàn tỉnh Cần Thơ.
Đại hội đã bầu Ban Chấp hành HND Việt Nam tỉnh Cần Thơ nhiệm kỳ VI (2003 – 2008) gồm 35 đồng chí. Đồng chí Trần Văn Sào được bầu làm Chủ tịch HND tỉnh, các đồng chí Phó Chủ tịch gồm: Trần Thị Kim Một, Nguyễn Sơn Tùng, Nguyễn Văn Đen và 07 đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ: Nguyễn Khương Bá, Châu Minh Tiến, Hồ Hoàng Diệu, Dương Quang Kiệm, Võ Hồng Nuôi, Nguyễn Ngọc Phượng, Nguyễn Văn Ngẫu. Đại hội bầu Đoàn đại biểu đi dự Đại hội đại biểu HND Việt Nam toàn quốc lần thứ IV gồm 13 đồng chí đại biểu chính thức và 02 đồng chí đại biểu dự khuyết do đồng chí Trần Văn Sào làm Trưởng đoàn.
7. Tại kỳ họp thứ IV, Quốc hội khóa XI ra Nghị quyết số 22/2003/QH, ngày 26/11/2003 và Nghị quyết số 05 của Chính phủ ngày 02/01/2004 quyết định chia tỉnh Cần Thơ thành hai đơn vị hành chính mới là thành phố Cần Thơ trực thuộc Trung ương và tỉnh Hậu Giang; Bộ Chính trị ra Nghị quyết 45-NQ/TW ngày 17/02/2005 về “Xây dựng và phát triển thành phố Cần Thơ trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa”. Chấp hành Nghị quyết cấp trên, ngày 25/12/2003 Ban Thường vụ Tỉnh ủy Cần Thơ có cuộc họp thống nhất về nhân sự Ban Chấp hành lâm thời HND của hai đơn vị hành chính mới và có công văn đề nghị HND Việt Nam chuẩn y. Ban Chấp hành lâm thời HND thành phố Cần Thơ có 22 đồng chí (trong đó có 6 đồng chí được chỉ định Ban Thường vụ). Ngày 07/01/2004, HND Việt Nam đã ra Quyết định số 03-QĐ/HND giải thể HND Việt Nam tỉnh Cần Thơ và ban hành Quyết định số 04-QĐ/HND ngày 07 tháng 01 năm 2004, về việc thành lập HND Việt Nam thành phố Cần Thơ, đồng chí Trần Thị Kim Một – Phó Chủ tịch Thường trực HND Việt Nam tỉnh Cần Thơ được giao giữ chức vụ Chủ tịch Ban Chấp hành lâm thời HND Việt Nam thành phố Cần Thơ; các đồng chí Nguyễn Sơn Tùng, Nguyễn Khương Bá, Hồ Hoàng Diệu được giao giữ chức vụ Phó Chủ tịch Ban Chấp hành lâm thời HND Việt Nam thành phố Cần Thơ.
Đến ngày 28/7/2004, tại Hội trường các Ban Đảng, Đại hội đại biểu HND Việt Nam thành phố Cần Thơ, nhiệm kỳ VI (2004 – 2008) bầu chính thức Ban Chấp hành HND Việt Nam thành phố Cần Thơ. Đại hội vinh dự đón tiếp 164 đại biểu chính thức và khách mời là các đồng chí đại diện Thành ủy, Ủy ban nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc thành phố Cần Thơ, cán bộ lão thành của Đảng, của Hội qua các thời kỳ và các ban, ngành, đoàn thể thành phố và HND tỉnh Hậu Giang. Đến dự và chỉ đạo Đại hội có đồng chí Lê Nam Giới – Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy Cần Thơ; đồng chí Lê Hoàng Minh – Phó Chủ tịch Trung ương Hội Nông dân Việt Nam.
Đại hội bầu Ban Chấp hành HND Việt Nam thành phố Cần Thơ gồm 30 đồng chí, đồng chí Trần Thị Kim Một được chính thức bầu làm Chủ tịch HND Việt Nam thành phố Cần Thơ nhiệm kỳ 2004 – 2008. Đến tháng 11/2005, do yêu cầu công tác đồng chí Trần Thị Kim Một được điều động về làm Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng nhân dân thành phố Cần Thơ. Đồng chí Huỳnh Văn Tiếp – Phó Ban Dân vận Thành ủy được bầu bổ sung vào Ban Chấp hành HND Việt Nam thành phố Cần Thơ, giữ chức vụ Chủ tịch HND thành phố. Các đồng chí Nguyễn Sơn Tùng, Nguyễn Khương Bá, Hồ Hoàng Diệu bầu giữ chức vụ Phó Chủ tịch Ban Chấp hành HND Việt Nam thành phố Cần Thơ.
8. Đại hội đại biểu HND Việt Nam thành phố Cần Thơ lần thứ VII, nhiệm kỳ 2008 – 2013, tổ chức vào 2 ngày 21 và 22/7/2008, tại hội trường Thành ủy Cần Thơ. Về dự Đại hội có mặt 196/199 đại biểu chính thức được triệu tập và 150 đại biểu khách mời.
Đại hội rất vinh dự được đón tiếp đồng chí Nguyễn Quốc Cường, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chủ tịch Ban chấp hành Trung ương HND Việt Nam, đồng chí Lê Hoàng Minh, Phó Chủ tịch Thường trực Trung ương HND Việt Nam, đồng chí Phạm Thanh Vận, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Cần Thơ cùng các đồng chí lãnh đạo các Ban Đảng đến dự và chỉ đạo Đại hội.
Đại hội đã bầu ra Ban Chấp hành khoá VII (nhiệm kỳ 2008-2013), gồm 33 ủy viên và bầu Đoàn đại biểu đi dự Đại hội đại biểu HND toàn quốc lần thứ V gồm 16 đồng chí (có 2 đại biểu dự khuyết), Ban Chấp hành khoá VII đã họp phiên thứ nhất bầu ra Ban Thường vụ gồm 9 đồng chí; bầu chức danh Chủ tịch 1 đồng chí, chức danh Phó Chủ tịch 3 đồng chí. Ông Huỳnh Văn Tiếp được bầu và giữ chức vụ Chủ tịch HND thành Cần Thơ; các đồng chí Phó Chủ tịch là: Nguyễn Khương Bá, Nguyễn Sơn Tùng, Mai Văn Sáu.
9. Đại hội đại biểu HND thành phố Cần Thơ lần thứ VIII (nhiệm kỳ 2013-2018) tiến hành từ ngày 25 đến ngày 26/3/2013 tại hội trường Thành uỷ Cần Thơ, với sự tham gia của 252 đại biểu tiêu biểu, đại diện cho 92.858 cán bộ, hội viên nông dân thành phố Cần Thơ.
Đại hội đã bầu Ban Chấp hành nhiệm kỳ 2013 – 2018 gồm 39 đồng chí; Ban Thường vụ 13 đồng chí, đồng chí Võ Văn Đời được bầu và giữ chức vụ Chủ tịch Hội Nông dân thành phố Cần Thơ, các Phó Chủ tịch: đồng chí Nguyễn Sơn Tùng, Mai Văn Sáu, Trần Minh Sử; Đại hội bầu Đoàn đại biểu đi dự Đại hội đại biểu toàn quốc HND Việt Nam lần thứ VI, nhiệm kỳ 2013 – 2018 gồm 13 đại biểu chính thức và 02 đại biểu dự khuyết. Đến tháng 2/2015 đồng chí Võ Văn Đời nghỉ hưu, đồng chí Lê Bá Phước được bầu bổ sung Ban Chấp hành và Ban Thường vụ – Chủ tịch HND thành phố Cần Thơ từ tháng 2/2015. Đồng chí Trần Minh Sử về hưu tháng 6/2015, đồng chí Mai Văn Sáu chuyển công tác khác. Đến ngày 01/7/2016, Hội nghị sơ kết giữa nhiệm kỳ Đại hội đại biểu HND thành phố Cần Thơ lần thứ VIII, nhiệm kỳ 2013 – 2018 bầu bổ sung thêm 3 đồng chí Phó Chủ tịch: Trương Thanh Vân, Hồ Hoàng Dũng, Trần Thị Thiên Thư. Thường trực HND thành phố Cần Thơ gồm đồng chí Lê Bá Phước – Thành uỷ viên, Chủ tịch HND thành phố; các đồng chí Phó Chủ tịch gồm: Nguyễn Sơn Tùng, Trương Thanh Vân, Hồ Hoàng Dũng và Trần Thị Thiên Thư.
10. Đại hội đại biểu HND thành phố Cần Thơ diễn ra từ ngày 29 – 30/8/2018 tại hội trường Thành uỷ Cần Thơ. Đến dự và chỉ đạo Đại hội có đồng chí Nguyễn Hồng Lý, Phó Chủ tịch Ban Chấp hành Trung ương HND Việt Nam và đồng chí Đào Anh Dũng, Uỷ viên Ban Thường vụ Thành uỷ, Phó Chủ tịch Uỷ ban nhân dân thành phố Cần Thơ, cùng dự Đại hội có đại diện lãnh đạo HĐND, UBND, UBMTTQ Việt Nam thành phố, lãnh đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể thành phố, Thường trực Quận, uỷ, Huyện uỷ, lãnh đạo HND một số tỉnh bạn, các đồng chí nguyên lãnh đạo HND thành phố qua các nhiệm kỳ và 246 đại biểu chính thức, dại diện cho hơn 90.000 Hội viên nông dân thành phố.
Đại hội đã bầu Ban Chấp hành HND thành phố nhiệm kỳ 2018 – 2023 gồm 26 đồng chí. Tại Hội nghị Ban Chấp hành lần thứ nhất (khoá IX) đã bầu 7 đồng chí Uỷ viên Ban Thường vụ, đồng chí Lê Bá Phước tiếp tục được bầu giữ chức Chủ tịch, các đồng chí Trương Thanh Vân và Trần Thị Thiên Thư tiếp tục giữ chức Phó Chủ tịch HND thành phố, nhiệm kỳ 2018 – 2023. Đại hội bầu đoàn đại biểu đi dự Đại hội đại biểu toàn quốc HND Việt Nam lần thứ VII, nhiệm kỳ 2018 – 2023 gồm 11 đồng chí (gồm 01 đại biểu đương nhiên và 11 đại biểu do đại hội bầu và 02 đại biểu dự khuyết). Hội nghị Ban Chấp hành bầu bổ sung đồng chí Trịnh Văn Châu Nhân, Uỷ viên Ban Thường vụ, Trưởng Ban Xây dựng Hội, giữ chức vụ Phó Chủ tịch HND thành phố Cần Thơ từ ngày 28/10/2019.
Đến ngày 01/12/2020, đồng chí Lê Bá Phước được Ban Tổ Chức Thành uỷ cho nghỉ chờ hưu. Tại Hội nghị Ban Chấp hành mở rộng ngày 29/3/2021, đồng chí Nguyễn Vũ Phương, Thành uỷ viên, Bí thư quận Ô Môn, được bầu vào Ban Chấp hành, Ban Thường vụ và chức danh Chủ tịch Ban Chấp hành HND thành phố Cần Thơ, nhiệm kỳ 2018 – 2023 (theo Quyết định số 3378-QĐ/HNDTW ngày 01/4/2021).
Như vậy, hiện nay Hội Nông dân thành phố do đồng chí Nguyễn Vũ Phương, Thành uỷ viên, làm Chủ tịch; 3 đồng chí Phó Chủ tịch gồm: Trương Thanh Vân – Phó Chủ tịch Thường trực, Trần Thị Thiên Thư – Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Hội, Phó Chủ tịch HND thành phố và Trịnh Văn Châu Nhân – Phó Chủ tịch HND thành phố Cần Thơ.
Võ Phú Dũng
Phó Trưởng Ban Xây dựng Hội, HND thành phố
(Tổng hợp và trích lược trong Quyển Lịch sử phong trào nông dân và Hội Nông dân tỉnh Cần Thơ, giai đoạn 1930 – 2008 và báo cáo kết quả Đại hội nhiệm kỳ 2008-2013; 2013-2018; 2018-2023, một số thông tin từ Hội nghị Ban Chấp hành Hội Nông dân thành phố)